Điều khoản thanh toán là nội dung không thể thiếu trong hợp đồng thương mại hiện nay trên thị trường. Việc quy định cụ thể và chi tiết về thời hạn thanh toán là vô cùng cần thiết khi thực hiện giao dịch giữa các bên. Các điều khoản bao gồm nhiều phần như phương thức, địa điểm, chế tài, thời gian thanh toán.

Phương thức thanh toán

Doanh nghiệp nội địa

Đối với các đơn hàng có giá trị không cao hoặc số lượng ít thì thường sử dụng hai phương thức thanh toán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản. Phương thức thanh toán dựa vào mức độ tin cậy giữa các bên, khả năng thanh toán hoặc tùy theo đối tượng hàng hóa giao dịch.

Phương thức thanh toán tiền mặt (Cash payment) áp dụng khi ký hợp đồng, đặt hàng (WO – Cash with order), giao hàng (COD – cash on delivery) hoặc người bán xuất trình chứng từ (CAD – cash against documients).

Doanh nghiệp quốc tế

Giao dịch ngoại thương do khác biệt về tài chính, quy mô cũng như giá trị đồng tiền, khác biệt văn hóa mà các bên áp dụng phương thức mang tính chất chuyên nghiệp hơn và có sự hỗ trợ từ các bên thứ 3. Các bên có thể là ngân hàng quốc tế, tổ chức tín dụng:

– Chuyển tiền bằng điện (Telegraphic Transfer – T/T)

– Chuyển tiền bằng thư (Mail Transfer – M/T)

– Phương thức thanh toán nhờ thu( Collection of payment)

– Phương thức tín dụng chứng từ (Letter of credit – L/C)

– Một số phương thức khác theo tập quán thanh toán quốc tế.

Thời gian thanh toán

Việc thanh toán thường gặp các vấn đề như chậm trễ, quá lịch thanh toán gây nhiều khó khăn, tranh chấp với các bên. Để khuyến khích việc thanh toán đúng hẹn, đầy đủ các bên có thể thỏa thuận về nội dung ưu tiên trong các trường hợp thanh toán trong bao nhiêu ngày, thời gian cụ thể để hoàn tất giao dịch.

Trường hợp không thỏa thuận hoặc nội dung bị vô hiệu thì thời điểm thanh toán chính là thời điểm giao hàng theo quy định của pháp luật. Với trường hợp giao hàng nhiều đợt thì việc thanh toán sẽ được thực hiện theo từng đợt giao hàng đó.

Các hình thức thời hạn thanh toán trong thương mại giao dịch phổ biến:

– Trả trước khi giao hàng: người mua sẽ thanh toán trước giá trị hàng, người bán nhận được khi chưa giao hàng để có giá mua bán thích hợp. Phương thức này thường được áp dụng khi người mua ở thế yếu hoặc tầm quan trọng của hàng hóa, uy tín của người mua cao.

– Trả trực tiếp: người mua trả tiền vào lúc nhận được hàng hóa hay nhận được chứng từ thanh toán. Phương thức này được áp dụng với nhiều hình thức thanh toán quốc tế đảm bảo quyền lợi cho hai bên.

– Trả tiền sau: người bán cấp tín dụng cho người mua hàng. Giá hàng trả sau bao giờ cũng cao hơn giá hàng trả trước và giá hàng trả ngay.

Địa điểm thanh toán

Nếu áp dụng phương thức thanh toán bằng tiền mặt các bên cần thỏa thuận về địa điểm thanh toán là địa điểm của bên bán hay địa điểm giao nhận hàng. Trụ sở của bên mua hoặc một địa điểm khác do hai bên thống nhất lựa chọn.

Nếu sử dụng hình thức thanh toán qua nghiệp vụ ngân hàng hai bên có thể linh hoạt trong việc lựa chọn địa điểm thanh toán sản phẩm.

Xây dựng điều khoản thanh toán là bước quan trọng mang lại nhiều lợi ích cho các bên giao dịch, tạo ra môi trường mua bán văn mình, hiệu quả. Đối với trường hợp các bên không thỏa thuận sẽ áp dụng quy định của pháp luật khi xảy ra tranh chấp.